alkaali

(m.l) (-iyo, m.dh)

(kiim.) Beys xooggan oo biyaha ku milma. Ereygani wuxuu tilmaamayaa haydarogsaydhada biraha alkali (ururka I) oo keliya, hasayeeshee sida caamka ah waxaa loo isticmaalaa beys kasta oo milma.

Erey(o) la macne ah ereygan ama xiriir la leh alkaali ↴

biraha-alkaali [m.l]
(kiim.) Curiyayaasha ururka 1aad ee tusaha kalgalka curiyayaasha. Waxay dhammaantood ku leeyihiin hal elektaroon heertamarkooda ugu sarreeya. Waxay sameeyaan ayoonno togan oo xaaladdooda ogsidhayntu tahay I. Ogsaydhadoodu waxay ku milmaan biyaha si ay u sameeyaan alkaaliyo. Biraha alkali waa litiyam (li), soodiyam (Na), botaasiyam (K), rubiidiyam (Rb), susiyam (Cs) iyo faransiyam (Fr).

falkaaliye [m.l]
(nax.) Fal loo adeegsado in uu fal kale oo qaab masdar leh ka kaaliyo xagga habka, muuqaalka, amminka, qofka, tirada iwm; waxaa ka mid ah “jir”, “doon”, “leh”; waxaana loo adeegsadaa ammin iyo hab go'an. Tus. “Kubbad buu cayaari jiray”.

kalkaalid [m.f.dh]
eeg kalkaal².

kalkaaliso [m.dh] (-ooyin, m.l)
Qof dumar ah oo loo tababbaray inay kaalmeyso dhakhtarrada.

kalkaaliye [m.l] (-yayaal, m.l/dh)
Nin loo tababbaray inuu kaalmeeyo dhakhtarrada.